Osoby, które poddawane były represjom w latach 1944-1989 mogą obecnie ubiegać się o odszkodowanie lub zadośćuczynienie za krzywdy wynikłe z wydania lub też wykonania orzeczenia lub decyzji sądu cywilnego czy też wojskowego.

Są to często osoby, które działały w podziemiu, działały na rzecz wolnego Państwa Polskiego, były to także osoby, które w czasie stanu wojennego z 13 grudnia 1981 roku były internowane, aresztowane, osadzone w więzieniu za swoją działalność opozycyjną. Dodatkowo ustawa określa także, iż mogą być to osoby, które z przymusu pełniły służbę wojskową w okresie od 1 listopada 1982 do 28 lutego 1983.

Odszkodowanie dla osób represjonowanych za działalność opozycyjną

Oczywiście aby ubiegać się o odszkodowanie należy posiadać postanowienie sądu o unieważnieniu poprzedniego orzeczenia z okresu od 1 stycznia 1944 do 31 grudnia 1989 roku. Dodatkowo mogą się o nie ubiegać także osoby, które występowały przeciwko kolektywizacji wsi czy też obowiązkowym dostawom żywności. Inną grupą będą osoby represjonowane przez radzieckie organy władzy w latach 1944-1956, które też mogą ubiegać się o zadośćuczynienie ze strony Skarbu Państwa.

W tym wypadku wszystkie koszty sądowe w postępowaniu w sprawach objętych ustawą z tytułu ustanowienia pełnomocnika ponosi Skarb Państwa, także wszystkie koszty postępowania są po stronie Skarbu Państwa, które również wypłaca stosowne odszkodowanie i zadośćuczynienie. W przypadku kiedy na rzecz skazanego zasądzono przepadek mienia lub jego konfiskatę, wówczas taka osoba będzie miała prawo do odzyskania tego mienia lub też odszkodowania z tego tytułu. Warto zwrócić uwagę, iż wnioski może składać nie tylko osoba represjonowana, ale także organizacja zrzeszająca osoby represjonowane, czy też po jego śmierci dzieci, małżonek, rodzeństwo.

Obecnie można uzyskać odszkodowanie dla osób represjonowanych, 14 sierpnia 2020 roku weszła ustawa o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom zesłanym lub deportowanym przez władze ZSRR w latach 1936-1956. Oznacza to, że osoby wobec których stosowane były represje przez Związek Radziecki w tych latach, wówczas mogą się także ubiegać o odszkodowanie. Warto zwrócić uwagę, iż obecnie również osoby, które posiadają wyrok skazujący z okresu PRL, jednak które nie zostały skazane, także mają prawo do tego rodzaju odszkodowania.